De anticonceptiezorg door verloskundigen krijgt een indrukwekkende 9.3, blijkt uit recent onderzoek onder non-postpartum vrouwen in Nederland. De studie, uitgevoerd door Merel Sprenger in 2024, onthult positieve ervaringen van vrouwen die anticonceptiezorg ontvangen bij de verloskundige. Verloskundige mogen sinds 2008 spiralen plaatsen en sinds 2015 ook andere vormen van anticonceptie aanbieden.

In Nederland is het uniek dat verloskundigen een brede rol vervullen op het gebied van anticonceptie. In de meeste landen wordt deze zorg primair door huisartsen of gynaecologen verleend, met uitzonderingen zoals Zweden en Estland. In Zweden wordt bijvoorbeeld 80% van de anticonceptiezorg door verloskundigen geleverd. Hoewel 80% van de vrouwen onder de 25 jaar in Nederland voor anticonceptiezorg naar de huisarts gaat, laat deze studie zien dat de verloskundige onder andere voor hen een alternatief kan vormen.

Het onderzoek, uitgevoerd tussen maart en juli 2024, betrof een mixed-methods studie met 91 participanten uit 13 verloskundige praktijken en twee echocentra in zowel stedelijke als landelijke regio’s. De studie maakte gebruik van vragenlijsten en diepgaande interviews, waarbij het model van Levesque’s Conceptual Framework of Access to Health werd gehanteerd. Dit model omvat vijf dimensies van toegankelijkheid: beschikbaarheid, betaalbaarheid, geschiktheid, benaderbaarheid, en acceptatie.

De meeste deelnemers waren theoretisch opgeleid, hadden een leeftijd van rond de 28-29 jaar, en hadden eerder zorg ontvangen van een verloskundige. De inclusiecriteria vereisten dat de vrouwen minimaal 16 jaar oud waren en geen kinderen hadden gekregen in de afgelopen zes maanden.

Uit de resultaten blijkt dat non-postpartum vrouwen zeer tevreden zijn over de anticonceptiezorg die zij van verloskundigen ontvangen. Factoren zoals duidelijke communicatie, voldoende tijd tijdens de afspraken en het gevoel van comfort werden als bijzonder waardevol ervaren. Bovendien werd de persoonlijke benadering van verloskundigen en het gebruik van echografieën na de plaatsing van een spiraaltje hoog gewaardeerd. Voor ingrepen zoals het plaatsen van een spiraaltje voelden vrouwen zich op hun gemak, met name door een echo om te bevestigen dat de spiraal goed zit.

Verloskundigen bieden niet alleen persoonlijke en deskundige zorg, maar ook toegankelijke en betaalbare diensten. Afspraken kunnen vaak snel worden ingepland, soms in de avonduren, en verloskundigen nemen de tijd voor iedere patiënt. Dit maakt hen een aantrekkelijke optie voor vrouwen die op zoek zijn naar zorg op maat.

Ondanks de positieve ervaringen bestaat er nog steeds een misvatting dat verloskundigen zich uitsluitend richten op zwangerschapszorg. Dit beeld zorgt ervoor dat sommige vrouwen er niet van op de hoogte zijn dat zij ook voor anticonceptiezorg bij een verloskundige terecht kunnen. De studie van Sprenger benadrukt het belang van meer bewustwording rondom de brede expertise van verloskundigen. Zij spelen immers een cruciale rol in het bieden van hoogwaardige en toegankelijke zorg op het gebied van anticonceptie.

Deze studie bevestigt dat verloskundigen een cruciale rol spelen in het bieden van hoogwaardige anticonceptiezorg in Nederland. Door hun persoonlijke aanpak en deskundigheid voelen vrouwen zich op hun gemak en kunnen zij weloverwogen keuzes maken. Dit biedt mogelijkheden voor een bredere verdeling van anticonceptiezorg tussen huisartsen en verloskundigen. Met meer bewustwording over hun rol en verdere opleiding van verloskundigen, kunnen zij een nog grotere rol spelen in het verbeteren van de toegankelijkheid van anticonceptiezorg. Het onderzoek roept op tot meer aandacht voor de mogelijkheden van anticonceptiezorg bij verloskundigen. Door hun uitgebreide medische kennis en persoonlijke aanpak zijn zij goed toegerust om vrouwen te begeleiden in het maken van de juiste keuzes rondom anticonceptie.

Bronnen:

1. Sprenger, M. et al. (2024) Experience of contraceptive care by midwives for nonpostpartum individuals in the Netherlands: A mixed methods study [Preprint]. doi:10.1101/2024.08.01.24311261.
2. Ditzhuijzen Jv, Olofsen S, Knibbeler R, Vlugt Ivd. Het eerste anticonceptieconsult bij de huisarts: tevredenheid, verwachtingen, en ervaringen van jonge vrouwen. Utrecht: Rutgers, 2021
3. Vink MD, Portrait FR, van Wezep T, Koolman X, Mol BW, van der Hijden EJ. Regional variation in health care substitution for intrauterine device insertion: a retrospective cohort study. BMC Prim Care. 2024 Aug 10;25(1):294. doi: 10.1186/s12875-024-02546-7. PMID: 39127618; PMCID: PMC11316978.